column nr. 311 dd 7 maart 2014
Een dezer dagen las ik in een column van een regionale journalist, dat hij alle kunst in de openbare ruimte maar weggegooid geld vond. Ja, vraag je dan, heeft hij zich verdiept in de materie of roept hij maar wat na een discussie in een of andere kroeg. Hij noemt onder meer het geheugen pad van het Verlaat dat bij de turborotonde - kruising Alkmaar-Leeuwaren/ Schagen-Hoorn is aangelegd. Hierbij wil ik opmerken dat het geheugen pad mijn tweede keuze was. De artistieke brug van Andre Pielage uit Utrecht had in ieder geval de passerende automobilist opgevallen en aangesproken. Maar in die processen beslisten uiteindelijk twee burgemeesters en zelfs nog de bevolking rond de omliggende rotonde en dan vallen er vreemde beslissingen. Wat is er immers mis mee met het monument op de afsluitdijk, geschonken door de aannemer of het beeld van Ir Lely op de dijk? Natuurlijk zijn er genoeg voorbeelden die bij de eerste opslag soms vreemd aandoen, maar wel om een verklaring vragen, Maar zoekt de passant of doet hij moeite het te begrijpen? Als hij het dan niet begrijpt, kan hij op zoek gaan. De fantasie prikkelen van de toeschouwer, dat is het en hoe vaak worden bij niet per dag ergens toe of tot geprikkeld. Toegegeven sommige creaties zijn minder geslaagd zoals de stalen pilasters bij een rotonde te Bergen NH. Maar als je dan bedenkt dat het wellicht als stadspoort is ontworpen, dan staat het al meteen in een ander perspectief.
Maar het gaat hier om twee voorstellingen van een Nederlandse Renaissance schilder Jan van Scorel rond 1530 in vergelijking met een perspectief voorstelling van Jan Dibbets uit 1967. Dat moet u als lezer toch ook prikkelen. Het gaat hierom dat Jan van Scorel het belangrijkste van dit onderwerp in het centrum van het schilderij plaatst, terwijl Dibbets met zijn rechthoek met een diagonaal aangeeft hoe dat vertekent op het platte vlak. Het hanteren van het perspectief op het platte vlak werd ontdekt in de 15e eeuw bij een schilderij van Masaccio een fresco in de Sante Maria Novella te Florence, een voorstelling van de drie-eenheid met Maria. Daar werd voor het eerst perspectief geschilderd en men was verbaasd dat er zoveel diepte zat in dat werk. Termen als verkorting en vertekening deden hun intrede en dat werk zette de gehele schilderkunst op zijn kop. Zo is dat ook een beetje met het werk van Jan Dibbers. Daar schrijft Fuchs het volgende over : Op het gras was met touw een trapezium uitgelegd-met de kortste zijde vooraan. Doordat het onder een bepaalde hoek was gefotografeerd, verschijnt dat trapezium als rechthoek- waarvan de lijnen parallel zijn met de rand van het beeldvlak De rechthoek ligt dus in het gras, het gras daarachter werkt als ruimte, Een stap in de ontdekking van de abstractie. Deze perspectiefcorrecties zijn volslagen anders dan bijvoorbeeld de intuitief tastende ordening van Mondriaan. Hier is dus enige studie nodig, aandachtig kijken en je conclusies trekken, maar er valt wat te leren. Geniet, leef, wees een goed medemens en doe wat in je vermogen ligt het leven in je omgeving te veraangenamen. Dat kan van alles zijn, vrijwilligerswerk etc.
Kunstboeken, lezingen, essays, rondleidingen etc. j.j.jong@quicknet.nl
drs jjj, artes admirans
U bent nog twee afbeeldingen van mij tegoed. Hier zijn ze
Geen opmerkingen:
Een reactie posten