donderdag 13 februari 2014

Stillevens

Parate kennis stelt in staat te combineren
column nr. 308 dd. 13 februari 2014

Als je lang intensief met kunst bezig bent, ga je verbanden zien, die een ander helemaal niet heeft opgemerkt of niet bij heeft stilgestaan. Zo werd tijdens de studiereis naar Berlijn in 2005 tijdens het referaat een verband gelegd tussen portretten van echtparen van Manet en Frans Hals.  Daar zaten nogal wat jaren tussen, maar bij onderzoek bleek dat Manet met een Nederlandse vrouw was getrouwd en tijdens zijn verblijf in ons land, de portretkunst van Frans Hals nauwkeurig had bestudeerd en de opzet van zijn schilderij ontleende aan het beroemde huwelijksportret Isaac Massa en Beatrice van der Laan ook wel geschreven als Beatrix van der Laen.( 1622) Het hangt alweer enige tijd in de eregalerij van het Rijks. Rudi Fuchs is een man met veel parate kennis en een scherpe blik. In zijn boek Kijken 2, zet hij twee stillevens naast elkaar. Dit keer een schilderij van Cezanne met allerlei soorten vruchten en enkele flessen met vloeistof, waarvan je mag aannemen dat het wijn zal zijn en het vergelijkende schilderij van Ina van Zyl uit 2011, meer dan 121 jaar later, onder de titel "prepared eggs",want Cesanne schilderde zijn stilleven in 1890. De motivatie omschrijft Fuchs als volgt"
" het kleine schilderij toont ons een realistische waarneming die zo pas kon ontstaan nadat de abstracte kunst was uitgevonden, We zien een opgemaakt ei in een donkere omgeving. Dat motief is eerst strak en koud, in drie aspecten verdeeld; het donker van de achtergrond, het kille gladde wit van het halve ei en het grijs gele ornament dat van de dooier gemaakt is. Prepared Egg, is zo een abstract beeld van een figuratief motief. Het is net als het schilderij van Cezanne klein, Het beeld lijkt echter groot en monumentaal.
Hij gaat door met de vergelijking en omschrijft : Cezanne liet zich door effecten van kleur en licht afleiden, maar de intens geconcentreerde Ina van Zyl heeft wat er te schilderen is, vast in de hand.
Die laatste vaststelling is buitengewoon  interessant, want hoe vaak lees je niet, dat composities gaandeweg het schilderen definitief ontstaan nadat er tijdens het schilderen andere inzichten komen en een opzet geheel wordt gewijzigd. Er zijn talloze schilderijen met volslagen andere ondertekeningen, die geheel afwijken van het uiteindelijke werk en dit soort zaken speelt bij andere creatievelingen, bij beeldhouwers, maar evenzeer bij schrijvers. Werk van Ina van Zyl, ken ik nauwelijks, maar durf in deze wel met Fuchs mee te gaan. De afbeeldingen ziet u hieronder.
Geniet van Sotsji, van de topprestaties van al die sporters die jarenlang bezig zijn geweest, die ultieme prestatie daar neer te zetten en ons land heeft al 12 keer laten zien, dat wij daar, zeker wat het schaatsen betreft meetellen. Je kunt nu eenmaal beter met zijn allen com
petitief sporten dan oorlog voeren. Je moet immers toch ook weer een keer vrede sluiten en de veroorzaakte ellende opruimen.
Kunstboeken, lezingen, essays, rondleidingen, adviezen en taxaties, j.j.jong@quicknet.nl
drs jjj, artes admirans

Geen opmerkingen:

Een reactie posten